İzale-i Şuyu
İzale-i Şuyu Davası, diğer bir deyişle Ortaklığın Giderilmesi Davası, bir malın paylaşılamaması durumunda açılan bir davadır. Bu davaların amacı, mahkeme kararı ile malın satılması ve elde edilen para ortaklar arasında paylaşılmasıdır.
İzale-i Şuyu Davası en çok miras hukukunda konu olur. Miras kalan malların ortaklar tarafından paylaşılamaması halinde, mirasçılar ortaklığın giderilmesi davasına başvurabilirler. Aynı şekilde evliyken ortaklı olarak aldıkları malın boşanma sonrası ne olacağına karar veremeyen karı koca da izale-i şuyu davası ( Ortaklığın Giderilmesi Davası ) açabilir.
2022 yılında, İstanbul İcra Daireleri tarafından usulen yenilikler getirilmiştir. İzale-i şuyu davası sonunda malın satışı Gayrimenkul Satış Müdürlüğü tarafından ihale yoluyla yapılacaktır.
Bu davaların açılması için, avukatların hukuki desteği gerekmektedir. Avukatlar, ortaklar arasındaki anlaşmazlığın çözümüne yönelik hukuki yolları değerlendirecek ve müvekkillerine en uygun yolu önerecektir.
İzale-i Şuyu Nedir?
İzale-i Şuyu nedir, Türk Medeni Kanunun (TMK) 644. maddesi uyarınca, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyeti bulunan miras konusu mal üzerinde birden fazla mirasçının bulunması durumunda, ortaklığın giderilmesi amacıyla açılan dava türüdür.
Mirasın açılması ile birlikte, mirasçılar derhal miras ortaklığının üyesi olarak mirasçılık sıfatı ve haklarını kazanırlar. Ancak, bu durumda kişisel mülkiyet hakkı yoktur. Miras ortaklığı paylaşmanın sona ermesine kadar devam eder.
Eğer mirasçılar tereke üzerinde elbirliği mülkiyeti bulunan malın paylı mülkiyete dönüştürülmesini isterlerse, sulh hâkimi tarafından bu isteğin kabul edilmesi sonucu ortaklık giderilir ve her bir mirasçı tereke üzerindeki mal üzerinde kişisel mülkiyet hakkına sahip olur.
Eğer mirasçılar miras konusu malın paylaşması hususunda anlaşamazlarsa, izale-i şuyu davası açılması gerekir. Bu dava konusu, mirasçılar arasındaki ortaklığın giderilmesi ve her bir mirasçının tereke üzerindeki mal üzerinde kişisel mülkiyet hakkının kurulmasıdır.
Sonuç olarak, izale-i şuyu davası, mirasçılar arasındaki ortaklığın giderilmesi ve tereke üzerindeki mal üzerinde kişisel mülkiyet hakkının kurulması amacını taşır. İzale-i şuyu davası açmak isteyen mirasçılar, TMK ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak bu davayı açmalıdır.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Nedir ve Ne Zaman Uygulanır?
Ortaklığın Giderilmesi Davası Nedir, Türk Medeni Kanunu (TMK) kapsamında yer almayan, uygulama sonucu oluşan bir dava türüdür. Bu davanın amacı, ortaklık şeklindeki işletmelerin sona ermesi sürecinde ortaklar arasındaki mal varlıklarının paylaştırılmasını sağlamaktır.
TMK madde 698 hükmü, ortaklar arasındaki mal varlıklarının paylaştırılmasını isteme yetkisini her bir paydaşa tanır. Bu hükme dayanarak, ortaklık şirketinin ortakları tarafından giderilmesi talebi oluşabilir.
Ortaklığın giderilmesi davası, ortaklar arasında anlaşma sağlanamadığı veya ortaklık şirketinin giderilmesine ilişkin mevcut hukuki düzenlemelerin uygulanması için gerekli olan bir yol olarak kullanılabilir. Bu dava, ortaklar arasındaki mal varlıklarının adil ve eşit bir şekilde paylaştırılmasını ve ortaklık şirketinin sona ermesi için gerekli tüm prosedürlerin yerine getirilmesini hedefler.
Bu nedenle, ortaklığın giderilmesi davası, ortaklık şirketinin sona ermesi sürecinde ortaklar arasında uyuşmazlıkların çözümlenmesi için gerekli olan bir yol olarak değerlendirilmelidir. Bu dava türünün uygulanması sürecinde taraflar arasında adil ve eşit bir şekilde mal varlıklarının paylaştırılmasını sağlamaya çalışılmalıdır.
Ortaklığın Giderilmesi Davası (İzale-i Şuyu) Aşamaları: Adım Adım Rehber
Ortaklığın Giderilmesi Davası (İzale-i Şuyu) aşamalarının detaylı bir şekilde açıklanmasını talep etmişsiniz. Bu konuda size yardımcı olmak için hazırlanan bu yazıda, bu dava aşamaları hakkında detaylı bilgiler bulacaksınız.
- Mirasçılık Belgesi Veraset İlamı Alınması: İlk adım, Noter veya Sulh Hukuk Mahkemesinden mirasçılık belgesi veraset ilamı almaktır. Bu belge, mirasçıların yargıya başvurması ve mirasın giderilmesi davası açması için gereklidir.
- Miras Mallarının Tespiti: Miras mallarının tespit edilmesi adımı, mirasın giderilmesi davası açılmadan önce yapılması gereken önemli bir adımdır. Bu aşamada, miras malları belirlenir ve tespit yapılamıyorsa, terekenin tespiti davası açılır.
- Anlaşma Halinde Taksim Sözleşmesi Akdetmek: Eğer mirasçılar kendi aralarında anlaşma yapabiliyorlarsa, miras taksim sözleşmesi akdetmek suretiyle paylaşım gerçekleştirilir. Bu durumda, ortaklığın giderilmesi davasına gidilmesine gerek kalmaz.
- Kendi Aralarında Anlaşamama Durumunda Yargısal Paylaşım: Eğer mirasçılar kendi aralarında anlaşamıyorlarsa, ortaklığın giderilmesi davası ile yargısal paylaşım yoluna gidilir. Bu durumda, mirasın giderilmesi için yargıya başvurulması gerekir.
- Aynen Taksim Mümkünse Aynen Paylaştırma: Eğer aynen taksim mümkün ise, miras malları aynen mirasçılar arasında paylaştırılır. Bu durumda, ortaklığın satışına gerek kalmaz.
- Ortaklığın Satışı: Aynen taksim mümkün olmazsa, ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilir. Bu durumda, ortaklık malları satılır ve elde edilen tutar tüm mirasçılar arasında paylaştırılır.
Bu aşamalar, Ortaklığın Giderilmesi Davası (İzale-i Şuyu) için geçerlidir ve dava açılmadan önce veya açılırken takip edilmesi gereken yol olarak düşünülebilir. Ayrıca, bu aşamalar genel bir çerçeve olarak düşünülmelidir ve her durumun özel koşullarına göre değişebilir.
İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi) Davasına Katılma Hakkı
İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi) Davasına katılım hakkına sahip kişiler hakkında size aşağıdaki bilgileri sunmak istiyorum:
Davacı Sıfatı: İzale-i şuyu davasında davacı sıfatı taşıma yetkisi kural olarak her bir paydaş malike tanınmaktadır. Paydaş maliklerden yalnız biri bu davayı açabileceği gibi birden fazla paydaş malikin davacı olarak yer alması da mümkündür. Ancak, paydaş malik olmayan bir kimse tarafından bu davanın açılması olanaklı değildir.
Davalı Sıfatı: İzale-i şuyu davasında, davacı tarafta birden fazla malik bulunması durumunda “ihtiyari dava arkadaşlığı” söz konusu iken davalı tarafta birden fazla malik bulunmakta ise “mecburi dava arkadaşlığı” söz konusu olmaktadır.
İmar Uygulaması Yapılmış Taşınmazlar İçin: 3194 sayılı İmar Kanunu gereği, imar uygulaması yapılmış bir taşınmazın paylaştırılması hususunda paydaşların anlaşmaya varamaması halinde ilgili idare tarafından paydaşlara dava açma yetkisi tanınmaktadır.
Tüm Paydaşların Katılımı Zorunludur: Ortaklığın giderilmesi davasında tüm paydaş maliklerin yer alması zorunludur. Bunun gereği olarak tek bir paydaş tarafından açılmış olması halinde davalı tarafta geri kalan tüm paydaşların gösterilmesi, birden fazla paydaş tarafından açılmış olması halinde kalan tüm paydaşların davalı olarak gösterilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde davaya devam olunması mümkün değildir.
Yargılama Giderleri: Ortaklığın giderilmesi davasında klasik medeni yargılama hukuku kurallarının aksine yargılama giderleri dava sonunda tüm taraflara mülkiyet hakkı oranlarında paylaştırılmaktadır.
Reddi Miras: Ayrıca, reddi miras ayrıca değerlendirilir. Mirası paylaşma talebi mirasçının miras ortaklığındaki statüsüne sıkı surette bağlı bulunmaktadır. Bu sebeple bu hakkın diğer mirasçılar dışında bir üçüncü kişiye devri mümkün olmamaktadır.
Sonuç olarak, İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi) Davasına katılım hakkı yalnızca paydaş maliklerde bulunmaktadır. Ancak, istisnalar bulunabilir ve ilgili idare tarafından dava açma yetkisi tanınabilir. Ayrıca, yargılama giderleri tüm taraflar arasında paylaştırılır ve reddi miras da değerlendirilir.